Lễ hội Nhảy lửa của người Pà Thẻn ở Hà Giang không chỉ là nét văn hóa độc đáo, có ý nghĩa tâm linh sâu sắc mà còn thu hút rất nhiều du khách, đặc biệt là những người ưa khám phá.
Dân số của người Pà Thẻn hiện chỉ còn khoảng 5000 người, sống ở huyện Bắc Quang và Quang Bình, tỉnh Hà Giang và Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Theo quan niệm của họ, lửa được coi là vị thần linh thiêng. Lửa mang lại sự ấm áp, xua đuổi tà ma, bệnh tật. Đồng thời, lửa cũng mang đến an khang thịnh vượng và mừng cho một vụ thu hoạch vừa kết thúc.
Do vậy, lễ hội Nhảy lửa của người Pà Thẻn thường được tổ chức lúc chuyển giao năm cũ và năm mới, vào dịp thu hoạch vụ mùa (tháng 10, tháng 11 âm lịch đến rằm tháng giêng) hàng năm. Đặc biệt, lễ hội này chỉ dành cho nam giới. Bởi theo quan niệm, con gái nhảy lửa thì sẽ nhảy suốt 7 ngày 7 đêm, không dừng lại được.
Xem thêm: Tour du lịch Hà Giang trải nghiệm đặc sắc từ Thổ Địa
Nhảy lửa – lễ hội “độc – lạ” của người Pà Thẻn
Lễ hội Nhảy lửa diễn ra trên khoảng sân rộng. Đầu tiên, thầy cúng sẽ làm lễ cầu thần linh với những lễ vật bao gồm:
- 1 chiếc đàn sắt
- 1 con gà
- 10 chén rượu
- Tiền giấy
Các nghi lễ được thiện hiện nhằm mở đường lên trời tìm “con ma” rồi gọi về nhập vào những người đàn ông tham gia nhảy lửa. Khi thầy cúng gõ đàn và làm lễ, từng người sẽ ngồi đối diện với thầy. Đây chính là lúc nhập đồng cho người nhảy lửa.
Khi củi lửa cháy hết, chỉ còn lại than hồng đỏ rực, nóng bỏng, những người đã nhập đồng sẽ nhảy vào đống than với đôi chân trần. Họ vừa nhảy vừa đưa tay bới tung than. Thỉnh thoảng có người lại bốc lên một viên than và cho vào miệng nhai. Mỗi người nhảy lửa trong khoảng 4 – 5 phút. Khi hết đồng, người tỉnh trở lại, họ tiếp tục nhờ thầy mo nhập đồng.
Cứ thế, lễ hội Nhảy lửa của người Pà Thẻn sẽ kết thúc khi lửa đã tàn, than đã nguội. Lúc này, thầy cúng lại làm lễ tiễn “thần lửa” và các con ma về nơi cũ. Sau đó, cả thầy và người tham gia nhảy lửa sẽ trở về trạng thái bình thường.
Ý nghĩa lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn?
Đời này qua đời khác, lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn đã trở thành tục lệ không thể thiếu trong đời sống tín ngưỡng của dân tộc này.
Tuy còn mang màu sắc tâm linh và huyền bí, song lễ hội nhảy lửa là minh chứng cho sức mạnh, cho quá trình lao động, chế ngự thiên nhiên để sinh tồn và phát triển của con người. Lễ hội không chỉ là ngày vui của người Pà Thẻn, có ý nghĩa gắn kết cộng đồng mà còn lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống cổ xưa.
Tham khảo thêm:
- Lễ hội Lồng Tồng ở Hà Giang – nét đẹp văn hóa vùng cao
- 7 lễ hội truyền thống ở Hà Giang thu hút hàng triệu du khách
- Lên Hà Giang, khám phá lễ cấp sắc của Dao – nghi lễ trưởng thành của nam giới
